قالب وافل چیست و چه کاربردی دارد؟

قالب وافل یکی از مهم‌ترین ابزار اجرای سقف وافل است که از آن به‌عنوان پایه و اساس سقف‌هایی وافل استفاده می‌شود جنس این قالب‌ها از پلاستیک می‌باشد که ابعاد و شکل‌های مشخصی دارد. از این قالب‌ها جایگزین بتن ناکارآمد می‌شود که از لحاظ اقتصادی بسیار به‌صرفه‌تر می‌باشد. همچنین این کار باعث می‌شود سازه سبک‌تر شود و در کاهش جذب انرژی لرزه‌ای هم تأثیر به سزایی می‌گذارد.

قالب وافل چیست و چه کاربردی دارد؟

قالب وافل مهم ترین ابزار اجرای سقف وافل است که آن را می توان در اصل شالوده ی سقف های وافل دانست. این قالب ها از جنس پلاستیک بوده و ابعاد و شکل مشخصی دارد. از این قالب برای حذف کردن بتن ناکارآمد در دال های بتنی استفاده میشود. حال این بخش نا کارآمد چیست؟ بتن ناکارآمد بخشی از دال بتنی است که تحت فشار و هیچ تنشی نیست و از طرفی هیچ عضو کششی از جمله میلگرد نیز در آن وجود ندارد. با حذف این قسمت ضافه و ناکارآمد، سازه سبک تر شده و از طرفی در کاهش جذب انرژی لرزه ای نیز بسیار موثر است. علاوه بر این ها از نظر اقتصادی نیز حذف آن کاملا به صرفه است.

تاریخچه سقف وافل

تاریخچه سقف وافل از ابتدای قرن 19 میلادی با پیشرفت فناوری های سازه ای، ماشین آلات مدرن در زمینه ساختمان سازی شروع می شود. سقف وافل در ابتدا به صورت اصولی در کشورهای آمریکایی و اروپایی اچرا گردید. مزیت ها و راحتی و از همه مهمتر استقامت این سقف ها باعث شد تا امروزه نیز از این سیستم سازه ای استفاده شود. بسیاری از مهندسان و طراحان سازه های حرفه ای برای ساختمان های خاص و سازه های پیشرفته نیز سقف وافل را انتخاب می نمایند. از سقف وافل در سازه های مختلفی با دهانه های وسیع مانند فروشگاه ها، پارکینگ ها، هتل ها، مراکز تجاری، موزه ها، دانشگاه ها، لابی ها، استخرها و سالن های ورزشی نیز بهرمند می شوند.

تاریخچه سقف وافل در ایران
برای اینکه به سوال سقف وافل چیست و تاریخچه آن، پاسخ دهیم باید به تاریخ خود رجوع کنیم. جالب است بدانید ایده باربری دو طرفه به دوره هخامنشیان یعنی حدود 2500 سال پیش بر می گردد. طبق آثار بجا مانده و مطابق تحلیل باستان شناسان، سقف تخت جمشید از الوارهای چوبی متعامد تشکیل شده بود. همچنین ایده بکار گیری عملکرد سقف وافل را در بنای آکروپولیس یونان، هم دوره با هخامنشیان می توان دید.

انواع قالب وافل
در طراحی سقف وافل این شکل و ابعاد قالب است که نوع عملکرد سقف را تعیین می‌کند. این قالب‌ها  با توجه به نوع کاربرد خود به دو دسته قالب وافل یک طرفه و قالب وافل دو طرفه تقسیم می‌شوند که در ادامه آن‌ها را بیشتر توضیح می‌دهیم.

قالب وافل یک طرفه
قالب‌های یک‌طرفه کاربردی شبیه تیرچه‌ بلوک دارند و در دال‌هایی استفاده می‌شوند که بار مرده و زنده را در یک‌راستا منقل می‌کنند. تفاوت قالب وافل یک طرفه و تیرچه بلوک این است که خود قالب باعث شکل‌گیری تیرچه‌هایی بین ۱۲ تا ۱۴ سانتی‌متر می‌شود.

این قالب‌ها معمولا مجموعه‌ای از قطعات پلاستیکی U شکل هستند که قطعاتی در انتهای خود دارند. این قطعات در سایت پروژه به کمک بست‌های مخصوص بهم متصل می‌شوند و یک قالب معکب شکل را ایجاد می‌کنند. فاصله آکس به آکس در این قالب‌های ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و عمق آن‌ها ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر است.

قیمت قالب وافل یک‌طرفه
به طور کلی قیمت این قالب‌ها به نقشه‌ و جزئيات اجرایی آن بستگی دارد. هزینه اجرای سقف به صورت مترمربع محاسبه می‌شود و عواملی مانند ابعاد قالب، کیفیت آن، موقعیت پروژه و …. در تعیین قیمت تأثیرگذار هستند. توجه داشته باشید که دستمزد اجرای قالب‌ها جدای از  هزینه تولید واجاره سقف وافل محاسبه می‌شود.

قالب‌ وافل دوطرفه
همان‌طور که از نام این قالب مشخص است، قالب‌های دو طرفه در اجرای سقف‌های مشبک به کار می‌روند که بار مرده و زنده را در دو راستا منتقل می‌کنند. این قالب‌ها مکعبی شکل بوده که همین شکل مربعی و ابعاد دقیق باعث مصرف بهینه بتن در پخش بار خواهد بود.

این قالب‌ها بر خلاف قالب‌های یک‌طرفه با بست متصل نمی‌شوند اما مانند قالب وافل یک‌طرفه پس از مقاوم شدن بتن، قابل باز شدن و استفاده مجدد هستند.

قالب وافل دو طرفه بسیار سبک بوده و سوراخ‌هایی برای بست شدن به قالب‌های کناری دارد. این قالب‌های برای دهانه‌های پهن مناسب است و معمولا در ابعاد ۶۰ در ۶۰ یا ۹۰ در ۹۰ عرضه می‌شود. عمق این قالب‌های بسیار متنوع بوده و با هر نوع سازه‌ای قابل تطبیق است.

قیمت قالب وافل دوطرفه
قیمت این قالب‌ها بر اساس تعداد قالب به‌کار رفته مشخص می‌شود و مانند قالب وافل یک‌طرفه به عوامل مختلفی در محاسبات سازه سقف وافل بستگی دارد.

جمع بندی

در برخی طراحی ها دیده شده است که جابجایی 5 یا 10 سانتی متر ستون ها بدون اینکه نمای پارکینگ ها و الزامات معماری تاثیری بگذارد، سبب شده است تا قالب های بین دهانه ها به درستی فیکس گردند. می توان گفت در صورتی که این جابجایی 5 یا 10 سانتی متری ستون ها ایجاد نشود، قالب ها در آن محل فیکس نخواهند شد و باید آن محل را با بتن پر کرد. پر کردن محل با بتن سبب افزایش بار سقف می شود. بنابر این قبل از طراحی و معماری سازه باید به چیدمان قالب ها توجه کرد. هم چنین انتخاب قالب مناسب سبب داشتن سازه ای ایمن، پایدار و زیبا می باشد که از نظر اقتصادی نیز بسیار به صرفه خواهد بود.

منبع: https://sahandsazeh.co/