مزایا و معایب سقف وافل چیست؟

یش از آن که درباره معایب سقف های وافل صحبت کنیم اجازه دهید کمی درباره سقف وافل و قالب های آن بحث کنیم. با توجه به اینکه در صنعت ساختمان سازی ایران سقفهای وافل چند سالی است که با اقبال مهندسان مواجه شده است لازم دیده شده درباره این سقف ها توضیحاتی در این مقاله به قلم تحریر درآورده شود. همانطور که مطلع هستید سقف های وافل در رده دالهای بتنی طبقه بندی شده و می‌تواند مزیت هایی را نسبت به انواع دیگر سقف ها ایجاد کند. یکی از الزامات اجرایی این سقف‌ها قالب های وافل می باشد که خرید این قالب‌ها هزینه‌های زیادی را به پیمانکاران تحمیل می نماید که با این شرایط پیمانکاران به سمت اجاره قالب سقف های وافل سوق پیدا می‌کند. متناسب با ضخامت سقف در نقشه های محاسباتی انواع قالب های وافل از ۱۸ تا ۴۰ سانتیمتر اجاره داده میشود. سقفهای وافل اصطلاحاً به رده‌ای از دال های بتنی اطلاق می‌شود که این دال‌ها با تیرچه های بتنی متعامد بر هم تقویت شده است که این تیرچه های متعامد به صورت درجا اجرا شده و از قالبهای موقت برای این منظور بهره برده می شود. روش اجرا به این صورت است که ابتدا قالب بندی سقف به صورت کامل با کمک تخته کوبی با یا قالب های فلزی انجام شده و روی این قالب ها  قالب های وافل جایگذاری می گردد . با آرماتوربندی و بتن ریزی عملیات اجرایی سقف پایان می یابد و پس از گذراندن مدت زمان گیرش بتن قالب برداری انجام می گردد.

خرید قالب وافل یا اجاره قالب وافل

برای پیمانکاران خرید قالب وافل مناسب تر است یا اجاره آنها؟ با توجه به اینکه قالب های وافل از روش تزریق متریال پلی اتیلن یا پلی پروپیلن تولید می‌شوند امکان تولید این قالب ها با مقاومت بالا ایجاد می‌شود. متاسفانه ساخت این قالب ها با هزینه بالایی همراه است و از سوی دیگر عمر مفید قالب های وافل محدود است و بعد از مدتی در اثر اجرا دچار فرسایش و  تخریب می‌شوند .و نگهداری آنها هزینه های انبارداری را در بر دارد. با توجه به هزینه‌های مطرح شده در قسمت بالا چندان نباید از قیمت‌های تمام شده سقف وافل تعجب کرد و اگر پیمانکاری تصمیم به اجرای سقف های وافل می گیرد هزینه های رسوبی اولیه را باید در هزینه های پروژه خود ببینند بدلیل اینکه فروش متریال پایه های نفتی عمدتا به صورت نقدی انجام می‌گیرد. در نتیجه سه عامل اصلی زیر باعث می شود که پیمانکاران به سمت اجاره قالب های وافل تشویق شوند:

هزینه رسوبی نقدی بالا برای خرید قالب های وافل
هزینه های پرت قالب در هنگام باز و بسته کردن و تخریب قالب های وافل
هزینه های نگهداری و انبارداری قالب های وافل

معایب سقف های وافل

معایب سقف های وافل عبارتند از:

با توجه به عرض کم پاشنه تیرچه های متعامد جهت اجرای با کیفیت عالی حتماً باید روی کیفیت بتن خوب با روانی بالا اصرار ورزید که این امر ممکن است هزینه خرید بتن را افزایش دهد. بسیاری سقفهای وافل را در زمره سقف های ارزان قیمت به کارفرمایان معرفی می نمایند و آنها را متقاعد می سازند که با اجاره قالب های وافل به اجرای آنها بپردازند اما در حقیقت اگر مالکین یا پیمانکاران در جریان تمام حقایق اجرایی این سقفها قرار گیرند در می یابند که اجاره قالب های وافل مقرون به صرفه نبوده پس این سقف ها جهت پروژه های خاص می تواند کاربرد بهتری از خود نشان دهند.
یک سقف مناسب برای فضاهای مسکونی ، هتل‌ها، تجاری و اداری جدای از مباحث سازهای باید ضوابط بهره‌برداری را نیز برآورده نماید یکی از مهمترین ضوابط بهره‌برداری در سازه الزامات عایق های صوتی بوده، انتقال صدا بین  طبقات یک ساختمان چه به صورت کوبه‌ای و چه به صورت هوابرد باید به میزان حداقل مقرر در استانداردها باشد .در صورت انتقال بیش از حد صوت آرامش ساکنین می تواند با اختلال مواجه گردد.  ساختار قابلمه ای مانند قالب های وافل و اینکه عملاً یک دال ۵ تا ۷ سانتی متری عامل جدایی طبقات از هم می باشد بسیار وحشتناک بوده و از لحاظ صوتی وضعیت بغرنجی را ایجاد می‌نماید. لازم به ذکر می باشد که این مشکل با اجرای سقف کاذب برطرف نگردیده و در صورت اصلاح نیاز به اجرای کف شناور در سقف وافل بوده که هزینه های بسیار زیادی را به کارفرما تحمیل می نماید. متاسفانه مالک زمانی از این موضوع اطلاع می‌یابد که ساختمان به اتمام رسیده و کاربری آن شروع شده باشد. سقفها های کاذب عمدتا در قسمتهای مشخص از پروژه ها مثل فضاهای عمومی راهروها و سرویس‌های بهداشتی اجرا می گردد و با توجه به اجرای سقف وافل اجرای سقف کاذب در کل فضاهای هر واحد گریز ناپذیر است و هزینه‌های بسیار بالایی را به صورت ناخواسته به مالکین تحمیل می‌نماید.
مورد آخر عایق نامناسب حرارت و برودت میباشد که عملاً این موارد سقفهای وافل را برای ساختمانهای مسکونی کمرنگ نموده و بیشتر کاربرد این سقفها در سازه های  خاص و پارکینگ های طبقاتی و سازه های صنعتی می باشد و با توجه به سیستم عالی دال  دو طرفه با تیرچه های متعامد گزینه بسیار خوبی برای این ساختمان ها می باشد.

مزایای سقف وافل

1: مزایای معماری
امکان اجرای دهانه های بلند 
ظاهری زیبا و و ایجاد سطوح اکسپوز
کاهش تعداد ستون های ساختمان 
تامین پارکینگ بیشتر
امکان حذف آویز تیرها
افزایش ارتفاع مفید طبقات با حذف اویز تیرها
امکان ستونگذاری نامنظم
ایجاد فضاهای فلت در بنا های مسکونی
امکان استفاده ترکیبی حفر های وافل در معماری فضاها

مزایای اجرای سقف وافل
2:‌ مزایای فنی
حذف کامل یونولیت 
حذف کامل تیرچه
ایمنی در برابر حریق و مقاوم در برابر آتش سوزی
بهبود عملکرد لرزه و ایمنی بیشتر در زلزله
توزیع دوطرفه بار های وارده به سازه
حذف کمتر نسبت به سیستم های مشابه بدلیل حذف بتن ناکارآمد
امکان حذف تیر های آویز دار و ایجاد دال تخت
عدم وجود عیوب پنهان بدلیل مشخص بودن کامل زیر سقف پس از قالب برداری
حفظ رطوبت بتن بدلیل جنس قالب های وافل که پلاستیکی بوده و جذب آب آن صفر می باشد
عدم وجود لرزش پس از اجرا و هنگام بهره برداری
عملکرد بسیار خوب در برابر  بارهای وارده و صلبیت بیشتر
امکان اجرا در انواع سازه های فلزی و بتنی

معایب و مزایای سقف وافل
3: مزایای اقتصادی
کاهش میلگرد مصرفی نسبت به سیستم ها ی مشابه
کاهش بتن مصرفی با حذف بتن ناکارآمد
حذف هرگونه یونولیت و تیرچه و تیرچه دوبل
حذف هزینه اجرای نازک کاری در پارکینگ ها

4: مزایای محیط زیستی
حذف یونولیت و هرگونه بلوک ماندگار در سقف
امکان بازیافت قالب های وافل پس از شکسته شدن
کاهش مصرف انرژی با حذف حمل و نقل اضافی ناشی از حمل بلوک ،تیرچه و ….

5: مزایای اجرایی
افزایش سرعت اجرا نسبت به دال بدلیل حذف تیرهای فرعی
آرماتوربندی تیپ و ساده
عدم نیاز به ماشین الات و تجهیزات خاص اجرایی
حمل و نقل آسان قالب ها
اجرای آسان بازشو ها و داکت ها در سقف
امکان تردد راحت و ایمن کارگران در اجرای سقف
حذف هماهنگی ها و تاخیرات ناشی از عدم تامین بموقع مصالح مانند یونولیت و تیرچه در هنگام اجرای سازه 
امکان اجرا در سطوح شیبدار

جمع‌بندی نهایی
سقف‌های وافل از جمله زیباترین و جذاب‌ترین سقف‌های ساختمانی هستند که از دوران باستان استفاده می‌شده است اما در سال‌های اخیر تغییرات زیادی داشته است. این سقف با وجود مزیت‌های متعدد می‌تواند معایبی همچون مقاومت کم در برابر صوت، مقاومت کم در برابر حرارت و برودت، قالب برداری سخت، نیاز به بتن بسیار باکیفیت، هزینه‌های بالای قالب‌ها، آسیب‌پذیری بالا و … داشته باشند و همین امر موجب می‌شود استفاده از آنها در ساختمان‌های مسکونی به‌صرفه نباشد.

منبع: https://sahandsazeh.co/